Ook de Zwarte honingbij heeft hier zijn intrede gemaakt.
In eerste instantie kozen we voor carnica bijen die geselecteerd zijn op hun zachtaardigheid (lees: ze zijn wat minder steeklustig). In 2018 zullen we echter de koninginnen van onze bijenvolken vervangen door een standbevruchte zwarte koningin. De zwarte honingbij (Apis Melifera Melifera) is de honingbij die hier sinds de laatste ijstijd van nature voorkomt maar ondertussen erg zeldzaam is geworden. Haar oorspronkelijke leefgebied beslaat een gebied van de Pyreneën tot de Scandinavische landen en van Groot- Britannië tot Rusland. Tegenwoordig zijn er naar schatting nog minder dan 2% van de imkers die met zwarte bijen imkeren.
Hoe komt dat? Om te begrijpen waarom onze oorspronkelijke lokale honingbij zo zeldzaam geworden is moeten we een sprongetje terug in de tijd maken. In de tijd dat hier nog in korven geïmkerd werd kon men geen honing oogsten zonder schade toe te brengen aan de bijenvolken. Van selectie op eigenschappen zoals zachtaardigheid, vruchtbaarheid, honingopbrengst, beperkte zwermdrift en andere kon door deze imkerijtechniek ook geen sprake zijn. Pas op het einde van de 19e eeuw werden de bijenkasten in onze streken geïntroduceerd doordat in Engeland de bijen massaal stierven ten gevolge van de tracheëenmijtepidemie die daar toen heerste en de Engelse imkers met hun kasten naar het Europese vasteland kwamen om bijen te kopen. In de eerste helft van de 20e eeuw begon men hier ook andere honingbij-ondersoorten te introduceren zoals de op zachtaardigheid en honingproductie geselecteerde Carnica uit de Kaukasus en de Ligustica uit Italië maar ook met de door broeder Adam gecreëerde buckfast bij (een hybride die heel ver doorgeselecteerd is op alle wenselijke eigenschappen die het imkeren makkelijker en lucratiever kunnen maken). Waarom kiezen wij er dan voor om toch te gaan imkeren met de zwarte bij? Wij wensen bij Arcadia Muizen ons steentje bij te dragen tot het conserveren van lokaal levend erfgoed. Naast lokale oude fruitboomsoorten en een van de oudste Belgische schapenrassen en natuurlijk onze oude geknotte zwarte populier wensen we ook het genetisch materiaal van onze zwarte bij mee te helpen conserveren. We stellen ook vast dat ons eigen lokaal levend erfgoed vaak erg goed aangepast is aan onze lokale omstandigheden. Zo ook onze zwarte bij. Door haar relatief lange beharing en zwarte kleur warmt ze sneller op en kan in tegenstelling tot de bijen die uit zuidelijker gelegen gebieden afkomstig zijn al uitvliegen bij temperaturen vanaf 5,5°C en ook een beetje druilregen of wat wind deert haar amper. Deze sterke bijen kunnen ook iets verder vliegen dan andere ondersoorten en iets meer last (stuifmeel, nectar transporteren) . De volken worden echter nooit zo groot als bij andere volken mede doordat zij minder broed gaan produceren in tijden van voedselschaarste. Doordat de volkssterkte minder is kunnen we misschien ook minder honing oogsten dan imkers met andere honingbijen maar dat wordt dan weer gecompenseerd doordat zwarte bijen vaak een iets langer leven hebben dan andere soorten (gemiddeld 10 tegenover 6 weken) en een volk doorgaans meer haalbijen bevat dan huisbijen. Doordat ze evolutionair zo goed aan ons ons klimaat aangepast zijn kunnen ze ook vroeger, later en verder uitvliegen. De zwarte bij haar tong is één mm korter dan die van andere honingbijensoorten waardoor er ook nog nectar overblijft voor andere nectareters en haar darm is iets langer waardoor ze iets minder vaak reinigingsvluchten moet ondernemen.
De zwarte bijen waarmee we zullen starten zijn oorspronkelijk afkomstig van de streek rond Chimay waar ze nog steeds grotendeels raszuiver voorkomen en geselecteerd werden op wenselijke eigenschappen. De raszuiverheid wordt bepaald door het beoordelen van de morfologische kenmerken zoals hiervoor beschreven en de cupitaal-index berekening. Van sommige stammen wordt ook dna genomen om de zuiverheid te controleren. De koninginnen waarmee wij starten kopen we via de vereniging “de Limburgse zwarte bij” die een eigen paringsstand heeft en nog meer selecteerd op zachtaardigheid.We kozen voor deze bijen omwille van hun zachtaardigheid maar wensen je toch met aandrang vragen om je niet te dicht bij de bijenkasten te begeven.
Winter 2018-2019
Extra isolatie en extra dakbedekking worden geapprecieerd door de bijtjes.
Welkom op de site van Arcadia 